Məzmun
HTML Nədir?
HTML (HyperText Markup Language) veb səhifələr yaratmaq üçün istifadə olunan standart işarələmə dilidir. Vebin əsas quruluş daşı hesab edilir və bütün veb brauzerlər tərəfindən şərh edilə bilər.
HTML Tərifi
HTML, hiper mətn işarələmə dili mənasını verir. Mətn əsaslı bir dildir və teqlər (tags) istifadə edilərək yazılır. Bu teqlər veb brauzerlərə məzmunun necə göstəriləcəyini bildirir.
HTML proqramlaşdırma dili deyil, işarələmə dilidir. Buna görə də dinamik funksiyalar yerinə yetirə bilməz, yalnız məzmun quruluşunu təyin edir.
Əsas Xüsusiyyətlər
Platformadan Asılı Olmama
HTML bütün əməliyyat sistemlərində (Windows, macOS, Linux) və bütün müasir veb brauzerlərdə işləyir.
Teqlə əsaslanan Quruluş
HTML açılış və bağlanış teqlərindən ibarətdir. Hər teq müəyyən bir funksiyanı yerinə yetirir.
<teq>məzmun</teq>Hiperkeçid (Hyperlink) Dəstəyi
HTML səhifələr arasında əlaqə yaratmağa imkan verən hiperkeçid xüsusiyyətinə malikdir.
Əsas HTML Quruluşu
<!DOCTYPE html>
<html>
<head>
<title>Səhifə Başlığı</title>
</head>
<body>
<h1>Başlıq</h1>
<p>Paraqraf mətni</p>
</body>
</html>Geniş İstifadə Olunan HTML Teqləri
- <h1> - <h6>: Başlıq teqləri
- <p>: Paraqraf yaratma
- <a>: Keçid (hyperlink)
- <img>: Şəkil əlavə etmə
- <div>: Bölmə yaratma
- <span>: Sətir daxili bölmə
- <ul>, <ol>, <li>: Siyahılar
- <table>: Cədvəl yaratma
- <form>: Forma yaratma
Nümunə HTML Kodu
<!DOCTYPE html>
<html>
<head>
<title>İlk Veb Səhifəm</title>
</head>
<body>
<h1>Xoş Gəlmisiniz</h1>
<p>Bu mənim ilk HTML səhifəmdir!</p>
<a href="https://www.example.com">Nümunə Sayta Get</a>
<img src="shekil.jpg" alt="Təsvir yazısı">
</body>
</html>HTML Versiyaları
HTML zaman ərzində inkişaf etmiş və müxtəlif versiyaları buraxılmışdır:
- HTML 1.0: İlk versiya (1993)
- HTML 2.0: Standartlaşdırılmış versiya (1995)
- HTML 3.2: W3C standartı (1997)
- HTML 4.01: Böyük yeniləmə (1999)
- XHTML: XML əsaslı HTML (2000)
- HTML5: Cari və ən inkişaf etmiş versiya (2014)
HTML5 Yenilikləri
HTML5 əvvəlki versiyalarla müqayisədə bir çox yeni xüsusiyyət gətirmişdir:
- Semantik elementlər (<header>, <footer>, <article>, və s.)
- Daxili media dəstəyi (<audio>, <video>)
- Canvas və SVG dəstəyi
- Lokal saxlama (localStorage)
- Təkmilləşdirilmiş forma nəzarətləri
İstifadə Sahələri
Veb Səhifələr
HTML bütün veb səhifələrin əsas quruluş daşıdır. Statik və dinamik bütün veb saytları HTML istifadə edir.
Veb Tətbiqlər
Müasir veb tətbiqləri istifadəçi interfeysi yaratmaq üçün HTML istifadə edir.
E-poçt Şablonları
HTML e-poçt şablonları yaratmaq üçün geniş istifadə olunur.
Mobil Tətbiqlər
Hybrid mobil tətbiqlər HTML, CSS və JavaScript istifadə edilərək hazırlanır.
HTML-in Əhəmiyyəti
HTML veb inkişafının əsasını təşkil edir. CSS və JavaScript ilə birlikdə istifadə edildikdə müasir, interaktiv və vizual olaraq cəlbedici veb saytları yaradıla bilər. Veb standartlarının və əlçatanlığın əsas komponentidir.
Nəticə
HTML vebin əsas dilidir və hər veb developerin öyrənməli olduğu ilk texnologiyadır. Sadə quruluşu və güclü imkanları ilə vebin universal dilidir. Müasir veb inkişafı HTML5-in təqdim etdiyi zəngin xüsusiyyətlərlə daha da güclənmişdir.